ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ: Ευρεία νομιμοποίηση πολιτών τρίτων χωρών εισάγεται με κοινή τροπολογία που κατατέθηκε στις 14/12/2023

Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τίτλο «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις» κατατέθηκε χθες, 14/12/2023, η υπ’ αριθμ. 56/7 κοινή τροπολογία από τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εξωτερικών, Εσωτερικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Προστασίας του Πολίτη, Δικαιοσύνης, Μετανάστευσης και Ασύλου, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τον Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών με τίτλο «Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου».

Στο άρθρο 4 της τροπολογίας προτείνεται η χορήγηση νέου τύπου άδειας διαμονής τριετούς διάρκειας για εργασία σε πολίτες τρίτων χωρών που: α) διαθέτουν δήλωση προσφοράς εργασίας από εργοδότη στην Ελλάδα, β) διέμεναν στην Ελλάδα έως και την 30η Νοεμβρίου 2023 χωρίς άδεια διαμονής και συνεχίζουν να διαμένουν στην Ελλάδα και δ) συμπληρώνουν τρία συνεχή έτη παραμονής στην Ελλάδα πριν την υποβολή της αίτησης. Η υποβολή της αίτησης είναι δυνατή έως τις 31/12/2024.

Οι αιτούντες θα λαμβάνουν βεβαίωση κατάθεσης (παλαιότερα γνωστή ως μπλε βεβαίωση) εντός σαράντα ημερών από την υποβολή της αίτησης, συνεπώς νομιμοποιούνται άμεσα, και υποχρεούνται να προσκομίσουν σύμβαση εργασίας εντός εξήντα ημερών από την έκδοση της ανωτέρω. Εκκρεμείς αιτήσεις άδειας διαμονής για εξαιρετικούς λόγους εξετάζονται υπό τις ανωτέρω διατάξεις, εφόσον πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις.

Εκτός του αιτούντος πολίτη τρίτης χώρας, άδεια διαμονής λαμβάνουν επίσης τα ανήλικα τέκνα τους που διέμεναν στην Ελλάδα έως 30/11/2023 και ο/η σύζυγος, εάν δεν πληροί τις προϋποθέσεις για να αιτηθεί αυτοτελώς την ανωτέρω άδεια διαμονής.

Με τις προτεινόμενες διατάξεις θεσπίζεται ένας νέος τύπος άδειας, που αποτελούσε πάγιο αίτημα τόσο των ίδιων των πολιτών τρίτων χωρών, όσο, κυρίως των εργοδοτών, που επιθυμούσαν να απασχολήσουν πολίτες τρίτης χώρας στους τομείς της οικονομίας στους οποίους αντιμετωπίζεται σοβαρό πρόβλημα ανεύρεσης προσωπικού (οικοδομικός τομέας, τουριστικά, πρωτογενής παραγωγή). Η τροπολογία εισάγει μία ουσιαστική ρύθμιση του καθεστώτος διαμονής χιλιάδων πολιτών τρίτης χώρας, οι οποίοι διαμένουν επί σειρά ετών στη Χώρα, δεν είχαν έως πρότινος τη δυνατότητα να νομιμοποιηθούν και απασχολούνταν συνηθέστερα υπό το καθεστώς αδήλωτης εργασίας. Ως εκ τούτου αφενός οι ίδιοι οι πολίτες τρίτων χωρών κινδυνεύουν, σήμερα, με σύλληψη και απέλαση από την Ελλάδα, αφετέρου, δε, οι εργοδότες κινδυνεύουν με την επιβολή υψηλότατων προστίμων και το Δημόσιο έχει μειωμένα έσοδα από εισφορές και φόρους. Με τις προτεινόμενες διατάξεις, από τη μία οι πολίτες τρίτης χώρας υποχρεούνται να δηλώσουν την παρουσία και την εργασία τους, αποδίδοντας τα νόμιμα στα ασφαλιστικά ταμεία και στις φορολογικές αρχές, από την άλλη, δε, εισάγονται με την ίδια τροπολογία εξαιρετικά αυστηρές κυρώσεις (διοικητικές και ποινικές) για τους εργοδότες που απασχολούν αδήλωτους αλλοδαπούς.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η κυβέρνηση, με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις έχει αντιληφθεί το ζήτημα που υφίσταται τα τελευταία αρκετά έτη, της έλλειψης εργατικού δυναμικού σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας και του μεγάλου αριθμού εργαζόμενων υπό το καθεστώς της αδήλωτης εργασίας και της παραοικονομίας και νομοθετεί, πλέον, προς την κατεύθυνση της νομιμοποίησης της πλειοψηφίας των πολιτών τρίτης χώρας που διαμένουν στη Χώρα, ευρισκόμενοι έως σήμερα στην αφάνεια, διαβιώντας στο περιθώριο, χωρίς καμία προστασία από την εργατική νομοθεσία.

Μοναδική παραφωνία, κατά την άποψη του γράφοντος, η πρόβλεψη του ελάχιστου διαστήματος διαμονής στη χώρα επί τριετές προ της αίτησης διάστημα, εφόσον ήδη υφίσταται πρόβλεψη για τη διαμονή τους προ της 30ης Νοεμβρίου 2023, διότι και πάλι θα υπάρξουν μεμονωμένες περιπτώσεις πολιτών τρίτης χώρας, οι οποίοι εισήλθαν στην Ελλάδα εντός της τελευταίας τριετίας, και θα μείνουν εκτός των προτεινόμενων διατάξεων.

Αναμένουμε, προσεχώς, την ψήφισή της εν λόγω τροπολογίας και την έκδοση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων, ώστε να σχηματίσουμε πλήρη άποψη για το περιεχόμενο και την εφαρμογή της.